BUSINESS

ภาคไหนไหวไปก่อนเลย! ทำอย่างไรอีสานถึงจะติดท็อปเมืองท่องเที่ยวระดับโลก?

11:01
11 เมษายน 2024

ตั้งโจทย์เล่นๆ หากคุณมีเวลาพักผ่อน 1 สัปดาห์พร้อมเงินก้อนให้คุณไปท่องเที่ยวที่จังหวัดใดก็ได้ทั่วไทย หากไม่นับรวมภูมิลำเนาหรือถิ่นฐานเกิด คุณจะเลือกไปเที่ยวที่ใด? รอบกรุงเทพฯ เชียงใหม่ เชียงราย ชลบุรี พังงา สตูล สงขลา ภูเก็ต สุราษฏร์ธานี ฯลฯ คำตอบหลายคนคงหนีไม่พ้นจังหวัดที่ขึ้นชื่อเรื่องการท่องเที่ยวเหล่านี้

Photo: jcomp on Freepik

แล้วในมุมของชาวต่างชาติละ? มองว่าจังหวัดใดในประเทศไทยที่ดึงดูดใจที่สุด? คำตอบก็ไม่หนีกันมาก ซึ่งเมื่อปีที่แล้วเว็บไซต์ travelness ได้จัดอันดับเมืองที่มีนักท่องเที่ยวมาเยือนมากที่สุดในโลกประจำปี 2023 (The Most Visited Cities in the World) โดยใช้เกณฑ์จากจำนวนนักท่องเที่ยวที่มาจากต่างประเทศและเม็ดเงินที่มีการใช้จ่ายข้ามประเทศ ซึ่งผลปรากฏว่าทั้ง 20 อันดับ มีเมืองจากประเทศไทยติดอันดับถึง 3 เมืองด้วยกัน

อันดับหนึ่งตกเป็นของกรุงเทพฯ ที่แซงอันดับ 2 อย่างปารีส และอันดับ 3 อย่างลอนดอนไปด้วยจำนวนนักท่องเที่ยวกว่า 22.78 ล้านคน

อันดับ 14 ตกเป็นของภูเก็ต ด้วยจำนวนนักท่องเที่ยว 9.89 ล้านคน

อันดับ 15 เป็นของพัทยา ด้วยจำนวนนักท่องเที่ยว 9.44 ล้านคน

อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง หนึ่งในแลนด์มาร์กสำคัญของจังหวัดบุรีรัมย์

Photo: thai.tourismthailand.org

เช่นเดียวกับสถิติของอโกด้าซึ่งได้ทำการรวบรวมข้อมูลตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2023 – 31 พฤษภาคม 2023 พบว่าประเทศไทยอยู่ใน 3 อันดับแรกของจุดหมายปลายทางยอดนิยมจาก 98 ประเทศ โดย 5 จังหวัดในประเทศไทยที่มีนักท่องเที่ยวมาเยือนมากที่สุดได้แก่ กรุงเทพมหานคร, ชลบุรี (พัทยา), ภูเก็ต, เชียงใหม่ และสงขลา (หาดใหญ่) ตามลำดับ
ซึ่งถือเป็นความภาคภูมิใจในวงการท่องเที่ยวไทยเป็นอย่างมาก ที่จุดหมายปลายทางยอดนิยมกระจัดกระจายไปตามภาคกลาง เหนือ และใต้

อ้าวแล้วไหนละภาคอีสาน?

Photo: jcomp on Freepik

มานั่งคิดก็มีอารมณ์น้อยใจขึ้นบ้างในฐานะลูกหลานชาวอีสาน เพราะน้อยมากที่เวลาจัดทริปเที่ยวไทยกับเพื่อนแล้วไอเดียปักหมุดในภูมิภาคนี้จะเกิดขึ้น (หากไม่นับเทศกาลดนตรีที่มักไปจัดที่โคราช)

ได้แต่นั่งถามตัวเองว่าภูมิภาคบ้านเราจะมีอะไรดึงดูดใจนักท่องเที่ยวทั้งในและนอกประเทศให้คิดถึงเราเป็นตัวเลือกแรกบ้างไหม นั่นสิ แล้วอีสานมีอะไรดี?

แบรนดิงอีสาน

ภาพอีสานปรากฏชัดเจนเมื่อพ่วงกับคำว่า ‘ศรัทธา’ หรือ ‘ลึกลับ’ ในบรรดาคอหวยคอเบอร์ต้องมีคนจำนวนไม่น้อยที่อยากไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่กระจายอยู่ตามจังหวัดต่างๆ ทั่วอีสาน เช่น พญาเต่างอยในจังหวัดสกลนคร หรือพญานาคราชที่คำชะโนดในจังหวัดอุดรธานี

พญาเต่างอย สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่จังหวัดสกลนคร

Photo: sakon-pao.go.th

รวมถึงในบรรดากองหนัง กองละคร เมื่อหนังกำลังเล่าเรื่องที่เกี่ยวกับสิ่งลี้ลับต่างๆ หลายครั้งจะนึกถึงภาคอีสานเป็นโลเคชันหลักในการถ่ายทำ อย่างในภาพยนตร์เรื่อง ‘ร่างทรง’ ที่ค่าย GDH จับมือร่วมทุนสร้างกับ ShowBox ค่ายหนังเกาหลี เลือกโลเคชันหลักเป็นจังหวัดเลย ไม่ว่าจะเป็น ‘ถ้ำโพธิสัตว์’ ในพื้นที่ของวัดถ้ำโพธิสัตว์ ต.ปวนพุ อ.หนองหิน หรือที่หมู่บ้านเล็กๆ ในอำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย เป็นต้น

วัดถ้ำโพธิสัตว์ ต.ปวนพุ อ.หนองหิน จ.เลย หนึ่งในโลเคชันหลักของภาพยนตร์ร่วมทุนสร้าง ‘ร่างทรง’

Photo: Courtesy of GDH

อีสานกำลังรอให้ใครสักคนชูแบรนดิงในจุดนี้เพื่อถ่ายทอดเรื่องราวและความลึกลับอย่างจริงจัง ผ่านเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสตอรีลึกลับหรือเชิงศรัทธาต่างๆ

จงอย่าดูถูกพลังลึกลับและความสยองขวัญ!
คุณคิดภาพพลังของคอนเทนต์แนวลึกลับสยองขวัญออกไหมว่าส่งอิทธิพลต่อผู้รับสารเพียงใด ง่ายๆ ลองเปิด The Ghost Radio รายการเล่าเรื่องผีและเรื่องราวสยองขวัญจากทางบ้านดู คุณจะพบว่าตอนนี้ช่องมียอดผู้ติดตามกว่า 4.72 ล้านคน โดยแต่ละคลิปได้ยอดวิวหลักแสนถึงหลักล้านทีเดียว นั่นแสดงว่า ‘ความลึกลับ’ ขายได้เสมอ

แล้วเราจะชูเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เทวดา ผีสางนางไม้ อย่างไรละถึงจะดึงดูดใจกลุ่มนักท่องเที่ยวรุ่นใหม่ ขอบอกว่าถ้าจับชนเข้ากับความคิดสร้างสรรค์และความสนุกสนาน คุณจะได้อีเวนต์ระดับชาติ คุณจะได้เส้นทางท่องเที่ยวเชิงศรัทธาแบบป๊อปคัลเจอร์ คุณจะได้ทริปท่องเที่ยวเสริมพลังใจ ซึ่งวัตถุดิบเหล่านี้รวมตัวกันอยู่ที่ภาคอีสานมากโขรอดึงดูดเม็ดเงินจากทั้งในและต่างประเทศ หากคุณ ‘เล่าเรื่องอีสาน’ หรือทำ Story Telling ดีๆ อย่างที่ฮ่องกงมีวัดหวังต้าเซียน หรือวัดแชกงหมิว และที่ไต้หวันมีวัดหลงซาน และอินเดียมีเป็นพันทริปให้นักท่องเที่ยวไปตามรอยศรัทธา เป็นต้น

บรรยากาศคำชะโนดในจังหวัดอุดรธานี

Photo: thai.tourismthailand.org

การท่องเที่ยวเชิงศรัทธา

จากข้อมูลของกระทรวงพาณิชย์พบว่าในปี 2019 การท่องเที่ยวเชิงแสวงบุญสามารถสร้างรายได้หมุนเวียนในระบบสูงสุดถึง 10,800 ล้านบาท รวมถึงข้อมูลของ Future Market Insight 2023 ชี้ให้เห็นถึงการท่องเที่ยวเชิงศรัทธามีศักยภาพเติบโตแบบก้าวกระโดด โดยคาดว่าจะสามารถสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจทั่วโลกเพิ่มขึ้น 3 เท่าภายใน 10 ปี จากมูลค่ากว่า 13.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2023 และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นสูงถึง 40.9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2033

ด้วยเหตุนี้เองทาง ททท. ก็เคยจัดโครงการ “เสริมพลังบุญ หนุนพลังใจ” ซึ่งส่วนหนึ่ง ททท. ได้คลอด E-Book ซึ่งแนะนำสถานที่ท่องเที่ยวสายบุญทั้งหมด 12 เส้นทาง ทั่วทุกภูมิภาคในประเทศไทย ซึ่งแนวคิดนี้ผู้เขียนมองว่าดีมาก และหากแบรนดิงของอีสานชัดเจนในเรื่องนี้ ก็เป็นการดีหากเราต่อยอดแนวคิดนี้อย่างจริงๆ จังๆ โดยหยิบการท่องเที่ยวเชิงศรัทธา ความลี้ลับต่างๆ มาชูโรงเอาให้ตีตลาดอินเตอร์ด้วยเลย

งานบุญบั้งไฟ หนึ่งในอีเวนต์สำคัญในเดือน 6 ของจังหวัดยโสธร

Photo: thai.tourismthailand.org

ศรัทธาและความม่วน

หากเรามองในมิติเดียวคือการท่องเที่ยวเชิงศรัทธา ไปไหว้พระทำบุญ ก็เกรงว่าจะไม่โดนใจผู้บริโภคกลุ่มคนรุ่นใหม่ จึงเห็นสมควรว่าการจับชนเข้ากับความม่วน ตัวอย่างเช่น ผู้เขียนมีโอกาสไปเที่ยวอีเวนต์ที่ถ่ายทอดสดในระดับประเทศทุกปี อย่างงานแห่เทียนเข้าพรรษาที่จังหวัดอุบลราชธานี และพบว่ามีกลุ่มวัยรุ่นจำนวนมากมาชมขบวนแห่ทั้งภาคเช้าที่มีการแสดงและการแห่ต้นเทียนเพื่อบอกเล่าเรื่องราวทางพุทธศาสนาและชาดกต่างๆ รวมถึงมีการแสดงแสงสีเสียงภาคกลางคืน ที่ขอใช้ภาษาวัยรุ่นว่าม่วนจอย กลุ่มวัยรุ่นบ้างก็ร้องรำ บ้างเดินถือน้ำเก๊กฮวยมีฟองจิบไปพลางๆ เช่นเดียวกับงานบุญบั้งไฟของจังหวัดยโสธรที่มีการจุดบั้งไฟเพื่อบูชาแด่พญาแถนความเชื่อพื้นบ้านของภาคอีสาน ส่วนภาคกลางคืนก็จะมีการตั้งเวทีหมอลำพร้อมแสงสีเสียงอลังการทั้งสองข้างทางให้ผู้คนได้มาดื่มด่ำบรรยากาศ ได้มาเซิ้ง มาม่วนกัน

Photo: Facebook Big Mountain Music Festival

มีเหตุการณ์ที่พิสูจน์ได้ว่าเจนซีโอบรับความม่วนกรุบในแบบฉบับอีสานได้เป็นอย่างดี ยืนยันจากข้อมูลหลังบ้าน TikTok ที่มีจำนวนคนที่รับชมคอนเทนต์ผ่านแฮชแท็ก #ระเบียบวาทะศิลป์ นับจากปี 2021 จนถึงปัจจุบัน ถึง 2,000 ล้านครั้ง และมีการโพสต์ติดแฮชแท็กดังกล่าวถึง 153,000 ครั้ง จนกลายมาเป็นเวทีไฮไลต์สำคัญของงาน Big Mountain Music Festival ที่จำเป็นต้องมีเวทีหมอลำคณะนี้ทั้งในปี 2022 และจัดต่อเนื่องมาในปี 2023 อีกด้วย

และความม่วนกรุบเช่นนี้ไม่ได้โดนใจแค่เจนซีในประเทศ แต่สำหรับลำไย ไหทองคำ กลับกลายเป็นไวรัลในประเทศบราซิลผู้ชื่นชอบความมันสไตล์แซมบ้าราวกับเป็นการแสดงบ้านพี่เมืองน้อง เหตุคือลำไยได้ทำการแสดงสดบนเวทีในเพลง ยายแล่ม และเอิ้นอ้ายแน่เด้อยามเธอมีแฮง แล้วจริตดันไปโดนใจอินฟลูเอนเซอร์ประเทศบราซิล จนทำให้ชาวบราซิลออกมาโคฟเวอร์ท่าเต้นกันรัวๆ เห็นความม่วนแฮงของอีสานขายได้ โกอินเตอร์ได้ด้วย

ความม่วนของลำไย ไหทองคำ ที่ตกหัวใจชาวบราซิลจนต้องโคฟเวอร์ตามทั้งประเทศ

Photo: Facebook ลำไย ไหทองคำ แฟนเพจ

สรุป อีสานขายอะไรได้บ้าง

หากต้องการชูจุดแข็งด้านการท่องเที่ยวของภาคอีสาน ดังนั้นการหยิบแบรนดิงที่แข็งแกร่งได้แก่ ‘ศรัทธา’ ‘ลี้ลับ’ และ ‘ม่วนกรุบ’ ให้เข้ามาชนกันให้ได้ ไม่ว่าจะเป็นเส้นทางการท่องเที่ยวหรืออีเวนต์ใดๆ ก็ตามที่สามารถตีโจทย์ 3 จุดแข็งนี้แตก เชื่อว่าแผนการดึงดูดเม็ดเงินจากทั้งคนไทยและชาวต่างชาติของภาคอีสานจะปังดังเปรี้ยงยิ่งกว่าบั้งไฟบูชาพญาแถนแน่นอน

Words: Varichviralya Srisai

ข้อมูลจาก