ท่ามกลางความเครียด มลพิษทางเสียง และอัตราการฆ่าตัวตายสูงสุดในหมู่ประเทศพัฒนาแล้ว รัฐบาลเกาหลีใต้ใช้พลังของ ‘ความเงียบสงบ’ ผ่านปาร์ตี้ไร้เสียง แข่งเหม่อ ประชันนอนหลับ เป็นกลยุทธ์ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว ช่วยเยียวยาสุขภาพจิตของพลเมืองและกระตุ้นการท่องเที่ยวไปในตัว
แม่น้ำฮัน: แหล่งฆ่าตัวตายยอดนิยม
สวนสาธารณะริมแม่น้ำฮัน
Photo: Visit Korea
สะพานมาโปที่ทอดตัวขวางแม่น้ำฮันในกรุงโซล เกาหลีใต้ คือสักขีพยานความเป็นและความตายอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน เมื่อแทบจะเว้นวันเลยทีเดียวที่จะมีใครสักคนพยายามกระโดดจากสะพานพุ่งหลาวลงไปให้แม่น้ำฮันกลืนชีวิต จนทำให้สะพานแห่งนี้กลายเป็นจุดเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายสูงสุดของประเทศ
ในบรรดาประเทศพัฒนาแล้ว เกาหลีใต้ครองแชมป์ในเรื่องที่ไม่มีใครอยาก นั่นคือเป็นประเทศที่มีอัตราฆ่าตัวตายสูงสุด โดยในปี 2021 ประชากรเกาหลีใต้ 100,000 คน จะมีคนฆ่าตัวตาย 24.1 คน ขณะที่อัตราเฉลี่ยอยู่ที่ 11.3 ราย เรียกว่าเกาหลีใต้ฆ่าตัวตายมากกว่าค่าเฉลี่ยเกิน 2 เท่าตัว และมีรายงานว่าชาวเกาหลีใต้เครียดมากที่สุดในหมู่ประเทศพัฒนาแล้วอีกด้วย
มีสะพานมากถึง 31 แห่งที่ทอดตัวข้ามแม่น้ำฮัน สายน้ำที่เป็นเส้นเลือดใหญ่ เป็นจุดพักผ่อนของชาวเมือง และเป็นแหล่งท่องเที่ยวระดับประเทศ
กรุงโซลยังมีระดับเสียงดังเฉลี่ยในพื้นที่ติดถนน ไม่ว่าจะเป็นโซนที่พักอาศัย พื้นที่สีเขียว พื้นที่อุตสาหกรรมและพื้นที่พาณิชย์ช่วงกลางวันอยู่ที่ 65-75 เดซิลเบล ส่วนโซนที่ไม่ติดถนน เสียงดังเฉลี่ยช่วงกลางวัน 50-70 เดซิเบล ขณะที่องค์การอนามัยโลก หรือ WHO (The World Health Organization) นิยามเสียงที่ดังเกิน 65 เดซิเบลว่าเป็น มลพิษทางเสียง
การแข่งขันนั่งเหม่อริมแม่น้ำฮัน
บรรยากาศการแข่งเหม่อปี 2024
Photo: Yonhap News
อีเวนต์ขวัญใจชาวกรุงโซลที่จัดมานานหลายปี เวียนมาถึงครั้งที่ 10 ครบหนึ่งทศวรรษแล้วในปีนี้ ‘Hangang Space-Out Competition’ หรือการแข่งขันนั่งเหม่อริมแม่น้ำฮัน ซึ่งเพิ่งจัดไปเมื่อ 12 พฤษภาคมที่ผ่านมาใต้สะพานจัมซูในสวนสาธารณะบันโป ฮันกัง ที่อยู่ริมแม่น้ำฮัน
การแข่งขันนั่งเหม่ออันโด่งดังในหมู่ชาวเกาหลีใต้นี้จัดขึ้นครั้งแรกในปี 2014 ที่โซลพลาซ่า ลานกว้างที่ตั้งอยู่หน้าศาลาที่ว่าการกรุงโซล เป็นทั้งสถานที่พักผ่อน และใช้เป็นสถานที่จัดกิจกรรมทางวัฒนธรรมเกาหลีต่างๆ โดยมีสโลแกนว่า “มาพักสมองริมแม่น้ำฮันกันเถอะ”
การแข่งขันนั่งเหม่อนี้นับว่าท้าทายค่านิยมของชาวเกาหลีใต้ที่มีคำพูดติดปาก (โดยเฉพาะในกรุงโซล) ว่า ‘ปัลลี ปัลลี’ (เร็วๆ) ว่าการนั่งทอดหุ่ยเฉยๆนั้นเป็นกิจกรรมไร้สาระ ทำลายประสิทธิผลของประเทศชาติ แต่ท่ามกลางความเครียดที่ทำลายสุขภาพจิตของผู้คนอยู่นี้ การไม่ทำอะไรเลยอาจเป็นกิจกรรมที่มีค่ามากที่สุด
การแข่งขันนี้ย้ายไปจัดกันริมแม่น้ำฮันในปี 2016 ซึ่งโด่งดังขึ้นมาเพราะมีนักร้องดัง Crush เข้าร่วมแข่งขันและเป็นผู้ชนะเสียด้วย
Crush นักร้องดังของเกาหลีใต้ เป็นผู้ชนะการแข่งขันนั่งเหม่อปี 2016
Photo: Korea Times
การแข่งขันก็ง่ายมาก มีทีมเข้าแข่งขันได้ 70 ทีม ทีมละไม่เกิน 3 คน เพียงเข้าไปแค่นั่งเฉยๆ ไม่ต้องทำอะไรเลย 90 นาที ใครหลุดพูดออกมา ดูมือถือ ขยุกขยิก หัวเราะ ร้องเพลง หลับ ดื่มน้ำหรือกินอาหารนอกเหนือไปจากสิ่งที่ผู้จัดงานเตรียมให้จะถูกตัดสิทธิ ส่วนผู้ชนะจะวัดจากอัตราการเต้นของหัวใจที่ทีมงานจะวัดให้ทุก 15 นาที ใครที่หัวใจเต้นคงที่ก็มีลุ้น ร่วมกับคะแนนโหวตจากผู้ชมอีกทาง
นอกจากนั่งเหม่อไปเรื่อยๆแล้ว ผู้เข้าแข่งขันแสดงออกได้ผ่านการยกการ์ดสีต่างๆที่ผู้จัดงานเตรียมไว้ให้ เช่น การ์ดสีน้ำเงินหมายถึงต้องการน้ำ การ์ดสีแดงคืออยากให้มานวดให้หน่อย เมื่อยจัง และการ์ดสีเหลืองคืออยากให้คนมาพัดให้ที ร้อนแล้ว
ผู้ชนะเลิศที่ 1 จะได้ถ้วยรางวัลและใบประกาศกิตติคุณ (ว่าเหม่อเก่งน่ะเหรอ?) ส่วนรองอันดับ 2 และ 3 จะได้รับใบประกาศกิตติคุณ
ปีนี้การแข่งนั่งเหม่อได้รับความสนใจมากเป็นพิเศษ เพราะครบรอบ 10 ปี และผู้ชนะอันดับ 3 คือ ควักยุนกิ นักกีฬาสปีดสเก็ตระยะทางสั้น เจ้าของเหรียญเงินโอลิมปิกฤดูหนาวปี 2022
ในแต่ละปีมีผู้คนจากหลากหลายอาชีพร่วมขับเคี่ยวในการแข่งขันชวนลุ้นระทึกทุกวินาที แถมมีอัตราการแพ้ชนะโหดมากถึง 35 ต่อ 1 เลยทีเดียว
ควักยุนกิ นักสปีดสเก็ตเหรียญเงินโอลิมปิกลงแข่งขันสปีดสเก็ตมาแข่งนั่งเหม่อและได้ที่ 3 ไปครอง
Photo: Yonhap News
ควักยุนกิใส่แทร็กสูทที่ใช้ในการแข่งขันสปีดสเก็ตมาแข่งนั่งเหม่อด้วยเหตุผลว่า “ผมอยากจะพักผ่อนมากกว่าอะไรทั้งหมดเลย หลังจากที่เคยแต่ลงแข่งโอลิมปิกมา 5 ครั้งและต้องแข่งกับคนอื่นมาตลอด จนมาถึงจุดที่ผมคิดว่าผมน่าจะได้พักเต็มๆได้เสียที”
ผู้ชนะอันดับ 1 ในการแข่งนั่งเหม่อริมแม่น้ำฮันประจำปี 2024 คือควอนซูอา ผู้ประกาศข่าวอิสระที่กล่าวว่า “ฉันฝึกจินตนาการภาพเป็นประจำอยู่แล้วเวลาตั้งเป้าหมายเพื่อบางสิ่ง แต่ถ้าทำแบบนั้น หัวใจฉันอาจเต้นเร็วก็ได้ ฉันเลยนั่งเหม่อเฉยๆ แต่โดนเหน็บกินขา แถมเกือบหลุดหัวเราะตอนพิธีกรบรรยายการแข่งขัน ฉันคิดว่าตัวเองมีน้ำอดน้ำทนใช้ได้เลยละ”
ปาร์ตี้ไร้เสียง แข่งเหม่อ ประชันหลับ: กิจกรรมทางวัฒนธรรมของกรุงโซล
การแข่งนั่งเหม่อเป็นส่วนหนึ่งในแผนการจัดงาน ‘เทศกาลแม่น้ำฮัน 2024’ ของเทศบาลกรุงโซล ซึ่งเตรียมอีเวนต์ทางวัฒนธรรม สันทนาการ และการพักผ่อนหย่อนใจมากถึง 120 งานใเริ่มต้นในเดือนพฤษภาคมนี้ยาวไปจนถึงสิ้นปี และยังเพิ่มอีเวนต์มากขึ้นจากปีก่อน 25% อัดเม็ดเงินจัดงาน 4,000 ล้านวอน (ประมาณ 107 ล้านบาท)
Photos: seoul.go.kr
กิจกรรมยอดนิยม 10 อย่างของเทศกาลแม่น้ำฮันในปีนี้ก็เช่น พาเหรดหน้ากากที่ผู้คนจะใส่คอสตูมจัดเต็มและหน้ากากหลากสไตล์มาเดินพาเหรดไปตามสะพานจัมซู ซึ่งเป็นอีเวนต์เปิดงาน ‘เทศกาลเดินเที่ยวสะพานจัมซู’ ที่ทางการกันรถไม่ให้เข้าไปวิ่งบนสะพานชื่อดังแห่งนี้ เพื่อให้ผู้คนได้เดินเที่ยวกันแบบสบายๆ ต่อยอดจากการจัดงานปีที่แล้วที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวมากถึง 2 ล้านคน
นอกจากนี้ยังมีการแข่งขันหลับเป็นครั้งแรกที่สวนสาธารณะยออึยโดฮันกังริมแม่น้ำฮัน สถานที่ที่หนุ่มสาวเกาหลีมักจะมาปิกนิกและทำกิจกรรมต่างๆ ผู้ชนะคือคนที่หลับได้สงบนิ่งและเร็วที่สุด
‘ปาร์ตี้ไร้เสียง’ มีดีเจมาเปิดแผ่นให้ผู้คนมาแดนซ์กระจายโดยสวมเฮดโฟนไวร์เลส
Photo: AHHA Labs
ไฮไลต์อีกงานคือ ‘ปาร์ตี้ไร้เสียง’ โดยมีดีเจมาเปิดแผ่นให้ผู้คนมาแดนซ์กระจาย แต่ไม่มีเสียงดังเล็ดลอดออกไปจากเฮดโฟนไวร์เลสที่ผู้เข้าแดนซ์ทุกคนจะสวมไว้ตลอดเวลาที่อยู่บนฟลอร์ ปาร์ตี้มันกระจายเงียบกระเจิงนี้จัดตั้งแต่เดือนพฤษภาคมไปจนถึงเดือนตุลาคม
อีเวนต์ที่เน้นการพักผ่อนสุดสงบเหล่านี้ เทศบาลกรุงโซลคาดว่าจะดึงนักท่องเที่ยวได้ราวๆ 3 ล้านราย และคาดว่าจะช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจได้ 120.6 ล้านวอน (ประมาณ 3,200 ล้านบาท) และสร้างงานใหม่อีกนับพันอัตรา
ที่สำคัญคือสร้างสุขภาพจิตที่สงบขึ้นอย่างประเมินค่ามิได้
Words: Sritala Supapong
ข้อมูลจาก
- https://www.mk.co.kr/en/society/11013863
- https://english.seoul.go.kr/seoul-hosts-10th-anniversary-hangang-space-out-competition-next-month-to-find-the-master-of-space-out/
- https://www.koreaherald.com/view.php?ud=20240429050592
- https://www.koreatimes.co.kr/www/nation/2024/04/113_373541.html
- https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/south-korea-s-suicide-rate-highest-among-major-advanced-nations/3144680
- https://testbook.com/question-answer/noise-pollution-is-measured-in-decibels-db-with–5fec7c08cf0330f5e39c9883
- https://hir.harvard.edu/the-struggle-of-mental-health-care-delivery-in-south-korea-and-singapore/
- https://www.freiheit.org/north-and-south-korea/suicide-south-korea-my-friend-think-about-it-one-more-time#:~:text=The%20Mapo%20Bridge%20in%20Seoul,rate%20among%20all%20OECD%20nations
- https://www.researchgate.net/figure/Korean-National-Environmental-Noise-Standards-of-road-traffic-noise-exposure-in-the_tbl2_47700400