บทเรียนการทำงานที่หาไม่ได้ง่ายๆของ ปฐมา จันทรักษ์ ผู้หญิงเอเชียที่ก้าวไปอยู่ระดับบริหารที่เคยทำงานใกล้ชิดกับซีอีโอ Bill Gates และ Satya Nadella แห่ง Microsoft เคยเป็นนายหญิงของ IBM Thailand และปัจจุบันเป็น Country Managing Director ของ Accenture Thailand
กว่า 30 ปีกับการทำงานในองค์กรยักษ์ใหญ่ของโลก เธอโดนสบประมาทมาหมดจากการเป็นผู้หญิง เป็นคนเอเชีย เป็นผู้บริหารอายุน้อย แม้กระทั่งเป็นคนตัวไม่สูง…แต่แอตติจูดของคนกลุ่มน้อย 0.01% นี่ละที่ทำให้เธอแตกต่างไปจาก ‘คนที่ประสบความสำเร็จ’ ที่โขลกออกมาจากบล็อกเดียวกันอีก 99.99%
Photo: FB: Accenture Thailand
สัมภาษณ์งานอะไรตั้ง 17 ครั้ง
คนอื่นมักบอกว่าเราจำเป็นต้องมีเป้าหมายที่แน่นอน มีเหตุผลที่ชัดเจน แต่เหตุผลที่ปฐมาเลือกเรียนที่ซีแอตเทิลเพราะชอบเมืองและไม่ชอบนั่งเครื่องบินนานๆ
แต่บังเอิญว่าซีแอตเทิลคือที่ตั้งของสำนักงานใหญ่ Microsoft
หลังเรียนจบเธอไม่ได้หว่านใบสมัคร แต่มุ่งมั่นว่าจะเข้าทำงาน 1 ใน 3 บริษัทนี้ให้ได้ นั่นคือ Microsoft, Intel และ Hewlett Packard ซึ่งสองบริษัทหลังตอบรับเธอเข้าทำงานแล้ว มีอยู่ที่เดียวที่ไม่ตอบกลับมาเสียทีก็คือไมโครซอฟต์ ทั้งที่เธอโดนเรียกไปสัมภาษณ์มาแล้ว 15 ครั้ง
เมื่อไมโครซอฟต์โทรมาเรียกให้ไปสัมภาษณ์เป็นครั้งที่ 16 เธอถามกลับไปว่า แล้วที่สัมภาษณ์ไป 15 ครั้งถือว่าเฟลหรือไร ปลายสายตอบกลับมาว่า การสัมภาษณ์ครั้งนี้ คุณไม่ใช่ตัวเลือกของเรา แต่เราคือตัวเลือกของคุณ
15 ครั้งแรก เป็นการสัมภาษณ์กับผู้จัดการ 5 ทีม ซึ่งทุกคนอยากได้ตัวเธอไปร่วมทีมด้วย
ครั้งที่ 16 และ 17 เป็นการสัมภาษณ์เพื่อให้เธอเลือกว่าอยากทำงานตำแหน่งใด ซึ่งเป็นไปตามปรัชญาการทำงานของ Bill Gates ผู้ก่อตั้งไมโครซอฟต์ที่เคยกล่าวไว้ว่า ถ้าสัมภาษณ์ใครแล้วเราไม่มีตำแหน่งที่เหมาะกับคนคนนั้น ก็ให้สร้างตำแหน่งงานใหม่ขึ้นมาสำหรับคนคนนั้นเสียเลยสิ
การสัมภาษณ์งานสุดมาราธอนครั้งนั้นจบลงที่ทางไมโครซอฟต์ให้ปฐมาเป็นคนเลือกว่าจะทำงานในตำแหน่ง Program Manager หรือ Product Manager
ปฐมาเลือกตำแหน่ง Product Marketing Manager
และเป็นตำแหน่งแรกของเธอที่ไมโครซอฟต์ ซึ่งได้ทำงานใหญ่คือการเปิดตัว Windows 95 ที่กลายเป็นซอฟต์แวร์เปลี่ยนโลก
Photo: FB: Accenture Thailand
0.01% ของคนที่ไม่เหมือนอีก 99.99%
เธอได้เลื่อนขึ้นเรื่อยมา เรียกว่ากราฟอาชีพการงานพุ่งสุดขีด แต่สุดท้ายเธอตัดสินใจว่าจะพักงานและย้ายกลับมาเมืองไทย เนื่องจากคุณพ่อไม่สบาย แต่เจ้านายทักท้วงไว้ด้วยข้อเสนอว่า อย่าเพิ่งลาออก แต่อยากไปคุม Microsoft Thailand ดูไหม
ตำแหน่งในเวลานั้นของปฐมาบริหารงานระดับโลก เมื่อเจ้านายยื่นข้อเสนอว่าให้มาบริหารงานระดับประเทศ จึงเป็นเหมือนการลดขั้น ทว่าเธอตัดสินใจรับข้อเสนอนั้นจากคำพูดของนายที่บอกกับเธอว่า
“You are me in your own country. คุณคือบิล เกตส์ในประเทศของคุณ”
แต่ต่อให้มีประวัติผลงานเลิศหรูเพียงใด ก็ใช่ว่าใครจะมาเป็นบิล เกตส์สาขา 2 ได้ง่าย เธอจึงต้องผ่านด่านสุดท้ายไปสัมภาษณ์งานกับบุคคลหนึ่งซึ่งต้องทำให้เขาเลือกเธอให้ได้
Jean Philippe Courtois เป็นคนคุมผู้ทีมฝ่ายขายของไมโครซอฟต์ในทุกประเทศทั่วโลก
ปฐมาสัมภาษณ์งานกับฌ็อง ฟิลิปผ่านวิดีโอคอนเฟอเรนซ์ที่ปารีส ผ่านไปหนึ่งชั่วโมง เธอยังรู้สึกได้ว่าเขาไม่เลือกเธอแน่ๆ เพราะเวลาเขาถามว่าเคยทำงานแบบนั้นแบบนี้ไหม เธอมักจะตอบว่า “ไม่เคยทำ”
มาถึงคำถามสุดท้ายที่เขาถามกะว่าจะตอกตะปูปิดฝาโลงปฐมา ด้วยปักใจมาแต่แรกแล้วว่าจะไม่เลือกเธอ เขาบอกว่าคุมงานเอ็มดีของประเทศต่างๆมาหลายปีแล้ว ตัวเขาเองก็เคยผ่านการเป็นเอ็มดีของประเทศฝรั่งเศสมาก่อน เขาเห็นคนที่ประสบความสำเร็จและคนที่ล้มเหลวมามากมาย มาถึงวันนี้เขาได้ข้อสรุปว่าคนที่จะมาเป็นตัวแทนไมโครซอฟต์ในระดับประเทศต้องมีคาแรกเตอร์แบบไหน เขาเห็นแล้วรู้ได้ทันทีว่าจะต้องเป็นแบบนี้เท่านั้น
“ปฐมา คุณไม่มีสิ่งเหล่านั้นเลย” ฌ็อง ฟิลิปกล่าว “แล้วทำไมผมต้องเลือกคุณด้วยล่ะ? ในเมื่อคุณไม่ได้เข้ากับแบบแผน 99.99% ของคนที่จะประสบความสำเร็จ”
Great! ปฐมาซึ่งแน่ใจว่าตัวเองไม่โดนเลือกแน่ๆจึงตอบไปอย่างสบายใจ งั้นก็ดีเลย ตอนนี้คุณจะได้มี 0.01% ที่จะสอนคน 99.99% ของคุณในสิ่งที่พวกเขาไม่รู้ไง
ด้วยคำตอบนี้เอง ปฐมาจึงได้ย้ายกลับมาทำงานที่เมืองไทยสมดังปรารถนาจากการโฟกัสที่จุดแข็ง พัฒนาจุดอ่อนของตัวเอง
Photo: Freepik
กาแฟแก้วที่แพงที่สุดในชีวิต
ย้อนกลับไปในวัย 35 เมื่อปฐมาก้าวขึ้นมาบริหารงานระดับสากลใหม่ๆ วันนั้นมีประชุมซีอีโอ 7 บริษัทซึ่งเป็นผู้ชายทั้งหมด ปฐมาขอให้ทุกคนมาเจอหน้ากัน ด้วยเพราะเธอเพิ่งเข้ามารับงานนี้ใหม่ๆ ทุกคนเข้ามาในนั่งในห้องประชุมโดยไม่รู้ว่าเจ้าของPatamaC@microsoft.com ที่ส่งหาซีอีโอทุกคนเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย
เมื่อถึงเวลานัดหมาย ปฐมาเดินเข้าไปพร้อมด้วยทีมงานผู้ชาย 2 คน ซีอีโอทุกคนหันมามองที่เธอ พร้อมกับพูดว่า “ขอกาแฟหน่อย”
ท่ามกลางความตกใจระดับอกอีแป้นจะแตกของทีมงานไมโครซอฟต์ ปฐมาสูดหายใจเข้าลึกกว่าครั้งไหนๆในชีวิต ก่อนจะยิ้มและเดินไปรับออร์เดอร์จากซีอีโอแต่ละคนซึ่งก็ไม่เอานี่ เพิ่มนั่นราวกับอยู่ร้านกาแฟ
ปฐมาเดินกลับมาเข้าในห้องประชุมพร้อมด้วยกาแฟ 7 แก้ว วางลงบนโต๊ะ บอกซีอีโอ 7 คนนั้นว่า “กาแฟของคุณได้แล้วค่ะ และนี่จะเป็นกาแฟที่แพงที่สุดในชีวิตที่พวกคุณเคยดื่ม”
นั่นเองเป็นตอนที่ทุกคนรู้แล้วว่า ใครคือเจ้าของอีเมล PatamaC@microsoft.com
ปรากฏว่าการประชุมเป็นไปอย่างราบรื่น ซีอีโอทุกคนยินดีจะลงเงินทุนก้อนใหม่ ทำแคมเปญใหม่ ทุ่มเททรัพยากรใหม่กับไมโครซอฟต์ เป็นไปตามที่เธอพูดไว้แต่แรกจริงๆว่านี่จะเป็นกาแฟแก้วที่แพงที่สุด…
เธอเลือกจะรับมือกับริ้วความโกรธที่พลุ่งขึ้นมาของตัวเองด้วยความสงบนิ่ง เพราะเธอเปลี่ยนรูปลักษณ์ภายนอกที่เป็นผู้หญิง เป็นคนเอเชีย และเป็นผู้บริหารอายุน้อยไม่ได้ การเรียกประชุมวันนี้ก็เพราะอยากได้ความร่วมมือจากทุกคน หากใช้ตำแหน่งหรือบารมีเข้าข่ม เธอจะไม่ได้ความร่วมมือหรือทั่งความเคารพนับถือที่แท้จริงจากใครเลย
Photo: Freepik
โกรธได้ แต่อย่าด่า
ปฐมามักไปถึงออฟฟิศก่อน 7 โมงเช้าเสมอ แต่วันนั้น 7 โมงเช้าแล้ว เธอยังอยู่ที่บ้าน คนขับรถยังไม่มา นั่นทำให้การเดินทางจากบ้านไปถึงที่ทำงานจากปกติใช้เวลา 30 นาทีกลายเป็น 2 ชั่วโมง
ขณะอยู่ในรถที่จอดแน่นิ่งบนที่จอดรถ ซึ่งเมืองไทยเรียกกันว่า ‘ทางด่วน’ ฝนตกซ้ำร้ายให้รถติดหนับเข้าไปอีก ตามมาด้วย…รุ้งกินน้ำ
ปฐมาเห็บแถบ 7 สีบนท้องฟ้าจึงพูดออกมาว่า “ถ้าวันนี้ไปถึงออฟฟิศเร็วคงไม่ได้เห็นรุ้ง”
ได้ยินดังนั้น คนขับรถของเธอร้องไห้ออกมา เพราะคิดว่าเธอคงโกรธที่เขามาสาย
โกรธไปก็ใช่ว่าจะเปลี่ยนสิ่งที่เกิดขึ้นไปแล้ว โซลูชันที่ทำได้ในตอนนี้จึงเป็นการไม่โกรธ และใช้เวลา 2 ชั่วโมงขณะรถติดอ่านเอกสาร ทบทวนแผน และคิดไอเดียการทำงานไปเรื่อยๆ
คติประจำตัวของเธอคือ
เวลา “โกรธ” อย่าพูดอะไร
เวลา “ทุกใจ” อย่าทำโดยไม่คิด
เวลา “ผิด” อย่าแก้ตัว
เวลา “กลัว” อย่าหนี
เวลา “อารมณ์ดี” อย่าสัญญา
เวลา “มีปัญหา” อย่าจมปลัก
เวลา “รัก” อย่าไปหลง
เวลา “ลง” ก็อย่าหมดไฟ
เวลา “ก้าวไปข้างหน้า” อย่าลืม “คนข้างหลัง”
เวลา “ดัง” อย่าลืมตัว
Words: Sritala Supapong
ข้อมูลจาก
- https://www.thansettakij.com/technology/526385
- https://positioningmag.com/10142?fbclid=IwAR2WU2c-Ca-F4BITmzs3GPNxWJE0MyWpVvXsI4AJNrsTOujSlbTgc_tknkc
- https://www.youtube.com/watch?v=vXc3q7lqxC4&t=1504s
- https://www.youtube.com/watch?v=UwfoOSPMg2I
- https://www.youtube.com/watch?v=0GdZRaJlEkg
- https://www.youtube.com/watch?v=YaLQdWqmh6Q
- https://www.youtube.com/watch?v=vXc3q7lqxC4&t=1504s